PROGRAM ZAJĘĆ Z WYCHOWANIA DO ŻYCIA W RODZINIE

DLA KLAS V – VI SZKOŁY PODSTAWOWEJ




PROGRAM ZAJĘĆ EDUKACYJNYCH W KLASACH V - VI

WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE


  1. CELE EDUKACYJNE :

  1. TREŚCI OGÓLNE

  1. Podstawowe funkcje rodziny z podkreśleniem miejsca dziecka w rodzinie.

  2. Przekaz wartości i tradycji w rodzinie, wspólne świętowanie, spędzanie wolnego czasu.

  3. Więź rodzinna, związki uczuciowe i inne relacje w rodzinie; konflikty i ich rozwiązywanie.

  4. Macierzyństwo i ojcostwo. Podstawowa wiedza dotycząca budowy i funkcjonowania układu rozrodczego człowieka.

  5. Ciąża, rozwój dziecka przed urodzeniem, poród, przyjęcie dziecka jako nowego członka rodziny.

  6. Różnice i podobieństwa między chłopcami i dziewczętami. Identyfikacja z własną płcią. Akceptacja i szacunek dla ciała.

  7. Zmiany fizyczne i psychiczne okresu dojrzewania. Zróżnicowanie, indywidualne tempo rozwoju.

  8. Higiena okresu dojrzewania.

  9. Prawo człowieka do intymności i ochrona tego prawa; postawy asertywne.

  10. Istota koleżeństwa i przyjaźni, wzajemny szacunek, udzielanie sobie pomocy, współpraca, empatia.

  11. Mass media : zasady i kryteria wyboru czasopism, książek, filmów i programów TV.

  12. Odpowiedzialność za własny rozwój - samo wychowanie.


  1. ILOŚĆ GODZIN I PODZIAŁ NA GRUPY


Zajęcia z Wychowania do życia w rodzinie powinny być realizowane na 14 godzinach (9 spotkań wspólnych i 5 z podziałem na grupy).

Udział ucznia w zajęciach nie jest obowiązkowy i odbywa się za zgoda rodziców.

Zajęcia nie podlegają ocenie i nie wpływają na promocję do klasy programowo wyżej, ani na ukończenie szkoły przez ucznia.




MATERIAŁ NAUCZANIA, TEMATYKA I TREŚCI

KLASA V



WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE

  1. TREŚCI SZCZEGÓŁOWE

  1. Rodzina w życiu człowieka : pojęcie rodziny i znaczenie rodziny, podstawowe jej funkcje z podkreśleniem miejsca dziecka w rodzinie;

  2. Poznanie dziejów swojej rodziny, tworzenie drzewa genealogicznego;

  3. Rola ojca i matki w życiu rodzinnym – tradycja i nowoczesność. Autorytet rodziców i dziadków. Klasyczny model rodziny.

  4. Rodzicielstwo jako jeden z podstawowych celów małżeństwa.

  5. Różnice i podobieństwa między dziewczętami i chłopcami. Identyfikacja z własną płcią.

  6. Akceptacja i szacunek dla siebie. Prawo człowieka do intymności, możliwości i formy jej ochrony.

  7. Podstawowa wiedza dotycząca budowy i funkcjonowania układu rozrodczego człowieka. Odmienność ról kobiety i mężczyzny; ciąża i rozwój dziecka przed urodzeniem; poród.

  8. Wiedza o zmianach fizycznych, psychicznych i społecznych okresu dojrzewania; higiena fizyczna i psychiczna okresu dojrzewania. Problemy okresu dojrzewania.

  9. Odpowiedzialność za wypowiadane słowa. Kultura słowa. Umiejętne korzystanie z czasopism i książek – zasady i kryteria wyboru.

  10. Koleżeństwo i przyjaźń; wzajemny szacunek; udzielanie sobie pomocy; empatia.


  1. OSIĄGNIĘCIA





ATERIAŁ NAUCZANIA, TEMATYKA I TREŚCI

KLASA VI


WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE

  1. TREŚCI SZCZEGÓŁOWE

  1. Wspólnota rodzinna i zachodzące w niej relacje; uwarunkowania dobrego kontaktu, empatia umiejętność słuchania i wybaczania, rezygnacja z agresji;

  2. Dom jako miejsce, do którego się chętnie wraca. Tworzenie atmosfery ciepła domowego; współodczuwanie, współzrozumienie, współdziałanie, szacunek i miłość.

  3. Zasady postępowania w sytuacjach konfliktowych, rozpoznawanie sytuacji konfliktowych i próby ich rozwiązywania. Konflikty pokoleń: rodzice - dzieci. Rola rodziny w kształtowaniu hierarchii wartości :

  1. wychowanie w rodzinie,

  2. współdziałanie i współpraca z członkami rodziny,

  3. miłość mobilizująca do rozwoju.

  1. Przekaz wartości i tradycji w rodzinie, wspólne świętowanie, spędzanie wolnego czasu.

  2. Różnice między chłopcami i dziewczętami ujawniające się w różnych aspektach życia. Konsekwencje wynikające z tych różnic. Identyfikacja, akceptacja i szacunek dla własnej płci.

  1. Higiena okresu dojrzewania. Zasady prowadzenia zdrowego trybu życia

  2. Własna intymność fizyczna i psychiczna; dobrze rozumiana wstydliwość jako wartość chroniąca intymność w dziedzinie seksualnej; postawy ascetyczne.

  1. Relacje międzyosobowe i ich znaczenie; grupa rówieśnicza, koleżeństwo. Korzyści i zagrożenia jakie niosą ze sobą związki koleżeńskie; presja grupy a umiejętność odmawiania

  2. Rozsądne gospodarowanie pieniędzmi; jak planować wydatki i jak oszczędzać? Znaczenie pieniądza pośród innych wartości.

  3. Mass media - umiejętne korzystanie z filmów - zasady i kryteria wyboru. Rola reklamy - rozwój krytycznego spojrzenia na świat przedstawiony przez reklamy.

  4. Odpowiedzialność za własny rozwój - samowychowanie.

  1. OSIĄGNIĘCIA

  1. METODY I TECHNIKI PRACY

LITERATURA

  1. Król T., Maśnik K., Węglarczyk G., ”Wychowanie do życia w rodzinie” - Program nauczania dla klas V - VI Szkoły podstawowej. Kraków : Rubikon, 1999

  2. Komorowska - Pudło M., Kowalczyk G., ”Program zajęć edukacyjnych z wychowania do Życia w rodzinie”- ”Pełnia” - dla klas V i VI Szkoły Podstawowej”. Szczecin: Oficyna Wydawnicza ROKP ZCE, 1999





WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE

ROZKŁAD MATERIAŁU DLA KLASIE V


l.p.

Temat lekcji

Cele ogólne

Treści

Uwagi

1.

Rodzina w życiu człowieka.

- uświadomienie roli rodziny w życiu człowieka;

- wzmocnienie poczucia więzi z rodziną;

- zrozumienie własnego miejsca w rodzinie.

1. Pojęcie rodziny i jej znaczenie.

2. Podstawowe funkcje rodziny z podkreśleniem miejsca dziecka w rodzinie.

3. Poznanie dziejów swojej rodziny.


2.

I wy studiujecie w ”Akademii Dobra”.

- uświadomienie ponadczasowości rodziny – domu jako przestrzeni, gdzie buduje się więź;

- rodzina jako miejsce socjalizacji młodego człowieka.

1. Dom, jako miejsce o swoistym mikroklimacie.

2. Dom jako : ”uczelnia”, gdzie studiuje się empatię, altruizm, przyjaźń, zrozumienie, miłość, zaufanie itd. – miejsce, gdzie wszyscy uczą się nawzajem od siebie.

Projekcja filmu ”Akademia Dobra”

3.

Wspólnie tworzymy naszą rodzinę.

- uświadomienie roli poszczególnych członków rodziny

- podkreślenie i wzmocnienie roli rodziców.

1. Rola ojca i matki w życiu rodzinnym, tradycja i nowoczesność.

2. Autorytet rodziców i dziadków.

3. Klasyczny model rodziny.

Projekcja filmu ”Na co dzień i od święta”

4.

Rodzicielstwo : Mama, Tata, ja i ...

- rodzicielstwo jako jeden z podstawowych celów małżeństwa

- dostarczenie podstawowej wiedzy o budowie i funkcjonowaniu układu płciowego męskiego i żeńskiego.

1. Dziecko jako wartość w życiu małżeństwa.

2. Budowa i funkcjonowanie układu płciowego męskiego i żeńskiego.

3. Wspólna odpowiedzialność mężczyzny i kobiety za poczęcie dziecka.


5.

Rodzi się człowiek.

- kształtowanie pozytywnych odniesień do macierzyństwa

- ukazanie piękna wewnątrzmacicznego okresu rozwoju dziecka.

1. Rozwój człowieka od zapłodnienia do porodu.

2. Poród jako zadanie dla kobiety.

Fragmenty filmu ”Widziane z ukrycia”

6.

Od poczęcia do narodzin - historia Jasia.

- uświadomienie uczniom, że życie człowieka zaczyna się od poczęcia

- ukazanie specyfiki rozwoju prenatalnego dziecka

- wzbudzenie szacunku wobec nowego życia.

1. Zapłodnienie, poczęcie

2. Psychofizyczny rozwój w łonie matki.

3. Szacunek wobec nowego życia.

Prezentacja przeźroczy ”Mama, Tata, ja i ...”

7.

Dojrzewanie: co się ze mną dzieje ?

- uświadomienie ucz. wielopłaszczyznowości procesu dojrzewania

- zaznajomienie z podstawowymi przejawami procesu dojrzewania biologicznego i psychicznego.

1. Różnice i podobieństwa między dziewczętami i chłopcami.

2. Identyfikacja z własną płcią.

3. Wiedza o zmianach fizycznych i psychicznych okresu dojrzewania.



8.

Czasopisma młodzieżowe - marzenia i rzeczywistość.


- uwrażliwienie uczniów na konieczność kontrolowania swojej wypowiedzi;

- kształtowanie krytycyzmu wobec dostępnych czasopism.

1. Odpowiedzialność za wypowiadane słowa.

2. Kultura słowa.

3. Umiejętne korzystanie z czasopism i książek - zasady i kryteria wyboru.


9.

W kręgu kolegów i koleżanek.

- uwrażliwienie na potrzeby kolegi i koleżanki;

- wzmocnienie umiejętności nie poddawania się presji klasowej „elity”

- kształtowanie pozytywnych cech osobowości.

1. Koleżeństwo i przyjaźń.

2. Wzajemny szacunek, udzielanie sobie pomocy, empatia.

3. Cechy dobrego kolegi, przyjaciela.


10/

11

Trudny okres dojrzewania.

- pogłębienie wiedzy uczniów o okresie dojrzewania

- rozwianie obaw i niepokojów odnośnie własnego rozwoju.

1. Higiena fizyczna i psychiczna okresu dojrzewania.

2. Problemy okresu dojrzewania.

Lekcja z podziałem na grupę chłopców i dziewcząt

12.

Rola kobiety w życiu rodzinnym.

- wzbudzenie refleksji nad rolą matki i babci w życiu rodzinnym.

1. Praca zawodowa matek - kataklizm czy dobrodziejstwo.

2. Tata w fartuchu - czy władca zdetronizowany ?, śmieszny ?

3. Babcia pomocnicą mamy.

Lekcja dla grupy dziewcząt

13.

Rola ojca i dziadka w życiu rodzinnym.

- uświadomienie, że ojciec i dziadek są osobami, które wprowadzają w świat, chcą chronić przed złem, nauczyć żyć

- wzmocnienie autorytetu ojca i dziadka.

1. Ojciec i dziadek przewodnikami w poznawaniu świata.

2. Czas rozmowy z ojcem i dziadkiem – czasem zyskanym.

Lekcja dla grupy chłopców

14/

15

Sfera intymności – sferą bezpieczeń-stwa

- uzmysłowienie, że wstydliwość w naturalny sposób broni godność osobistej;

- uświadomienie konieczności ostrożnych zachowań w nawiązywaniu kontaktów z obcymi ludźmi.

1. Prawo człowieka do intymności, możliwości i formy jej ochrony.


16/

17

Co to znaczy, że jestem człowiekiem?

- ukazanie istotnego znaczenia ciała człowieka;

- ukazanie co jest istotą człowieczeństwa.

1. Wychowanie do człowieczeństwa jako cel potrzebny i niezbędny.

2. Nierozerwalny związek ciała człowieka z psychiką.

Lekcja z podziałem na grupę chłopców i dziewcząt

18/

19

Film mojego życia.

- uświadomienie, że w każdym ludzkim życiu są chwile radosne i smutne, ale w pamięci staramy się zachować wspomnienia radosne.

1. Najważniejsze wydarzenia w życiu człowieka.

2. „Niezwykły filmowiec” - gra planszowa z programu E.W. Papis „Życie i miłość”.

Lekcja z podziałem na grupę chłopców i dziewcząt



WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE

ROZKŁAD MATERIAŁU DLA KLASIE VI


l.p.

Temat lekcji

Cele ogólne

Treści

Uwagi

1.

Dom moich marzeń.

- podkreślenie istoty atmosfery domu rodzinnego w tworzeniu duchowego klimatu.


1.Dom, jako miejsce, do którego chętnie się wraca.

2.Tworzenien atmosfery „ciepła domowego”, współodczuwanie, współzrozumienie, współdziałanie, szacunek i miłość .


2.

Wspólnota rodzinna i zachodzące w niej relacje.

- uzmysłowienie potrzeby budowania domowego mikroklimatu oraz kontrolowania własnych słów, gestów, itd..

1. Relacje zachodzące w rodzinie - uwarunkowanie dobrego kontaktu, empatia i umiejętność słuchania i wybaczania. Rezygnacja z agresji.



3.

Konflikt pokoleń – mit, czy rzeczywis-tość ?

- nauka rozwiązywania konfliktów przez umiejętne postępowanie;

- pomoc w nawiązywaniu prawidłowych relacji z rodzicami.

1. Zasady postępowania w sytuacjach konfliktowych.

2. Rozpoznawanie sytuacji konfliktowych i próby ich rozwiązywania.

Projekcja filmu „Trudna sztuka rozmawiania".

4.

Umiejętność świętowania.

- uzmysłowienie naszych korzeni kulturowych, religijnych i rodzinnych;

- współuczestnictwo w przygotowaniu do świąt i w świętowaniu.

1. Przekaz wartości i tradycji w rodzinie, wspólne świętowanie, spędzanie wolnego czasu.


5.

Odmienność płci – urokiem i wzajemnym uzupełnianiem się.

- uświadomienie różnic między chłopcami i dziewczętami;

- konsekwencje wynikające z tych różnic.

1. Różnice między chłopcami i dziewczętami ujawniające się w różnych aspektach życia.

2. Konsekwencje wynikające z tych różnic.

3. Identyfikacja, akceptacja i szacunek dla własnej płci.

Projekcja filmu „Do progu dojrzewania".

6.

Ja w grupie rówieśniczej.

- uzmysłowienie roli grupy rówieśniczej w relacjach międzyosobowych.

1. Relacje międzyosobowe i ich znaczenie.

2. Rola grupy rówieśniczej w życiu młodego człowieka.

3. Presja grupy a umiejętność odmawiania.

Projekcja filmu „Nie jestem sam".

7.

Blaski i cienie koleżeństwa.

- uświadomienie uczniom istnienia wpływu grupy koleżeńskiej na zachowanie człowieka;

- wzmocnienie pozytywnych relacji w zespole klasowym.

1. Istota koleżeństwa.

2. Korzyści i zagrożenia jakie niosą ze sobą związki koleżeńskie.


8.

Rozsądne gospodarowa-nie pieniędzmi.

- nauka rozsądnego wydawania pieniędzy i zrozumienie konieczności ich oszczędzania.


1. Rozsądne gospodarowa-nie pieniędzmi.

2. Znaczenie pieniądza pośród innych wartości.

Gra dydakt.

Hierarchiza-

cja wartości”

9.

TV – konkurentką

naszej wyobraźni.

- uzmysłowienie ucz.

konieczności selekcjonowania i wyboru programów TV.

1. Umiejętne korzystanie z filmów – zasady i kryteria wyboru.

2. Rola reklamy – rozwój krytycznego spojrzenia na świat przedstawiony przez reklamy.


10/

11

Jestem Adamem ... Jestem Ewą...

- uzmysłowienie różnic

wynikających z odmienności płci

- akceptacja własnej płci.

1. Podobieństwa i różnice

między chłopcami i dziewczętami w wyglądzie i osobowości. Zaakceptowanie tych różnic.

Lekcje z podziałem na grupę chłopców i dziewcząt.

12/

13

Tajemnice męskości. Tajemnice kobiecości.

- poznanie praw rządzących ludzką płodnością;

- pogłębienie wiedzy uczniów o procesie dojrzewania.

1. Dojrzewanie jako proces złożony.

2. Własny rozwój i akceptacja zmian w nim zachodzących.

Lekcje z podziałem na grupę chłopców i dziewcząt.

14/

15

Higiena okresu dojrzewania.

- kształtowanie prawidłowych nawyków higienicznych;

- ukazanie potrzeby prowadzenia zdrowego trybu życia.

1. Higiena okresu dojrzewania.

2. Zasady prowadzenia zdrowego trybu życia.

Lekcje z podziałem na grupę chłopców i dziewcząt.

16/

17

Moje ciało zasługuje na szacunek.

- kształtowanie u uczniów szacunku dla własnego ciała;

- zwrócenie uwagi na potrzebę intymności każdego człowieka.

1.Własna intymność fizyczna i psychiczna.

2. Dobrze rozumiana wstydliwość jako wartość chroniąca intymność w dziedzinie seksualnej.

3. Postawy ascetyczne.

Lekcje z podziałem na grupę chłopców i dziewcząt.

18/

19

Uczę się poznawać siebie.

- ukazanie wewnętrznego bogactwa człowieka;

- wskazanie na metody i sposoby poznawania siebie;

- uzmysłowienie istoty akceptacji siebie.

1. Sposoby i metody poznawania siebie.

2. Odpowiedzialność za własny rozwój i samowychowanie.

Lekcje z podziałem na grupę chłopców i dziewcząt.


Opracowała: mgr Krystyna Grzesik.