Wpisz swoje imię: Powodzenia!

Skarb Wieliczki

Wiano Świętej Kingi

Zaledwie trzynaście lat miał książę Bolesław, zwany później Wstydliwym, gdy panowie w jego imieniu rządy sprawujący, postanowili mu żonę znaleźć. Ich wybór padł na Kingę, córkę króla węgierskiego. Posłali więc posłów do Siedmiogrodu, by ojca o rękę córki dla polskiego księcia prosić.
Król węgierski szanował Polaków za ich dzielność, wiedział, że niewiasty cieszą się u nich wielkim poważaniem, dlatego chętnie zgodził się na ożenek i przygotował swojej córce bogate wiano. Nie chciała ona jednak ani srebra, ani złota.
- Ojcze! - powiedziała. - Srebra i złota w Polsce nie brakuje. Kraj to przecież niebiedny. Oni potrzebują innego skarbu - soli. Wszak od nas ją kupuja. Daj im tyle soli, żeby na długie lata jej starczyło.
- Wszystko, co moje, jest twoim. Bierz to, czego zapragniesz - rzekł król.
Wówczas Kinga kazała się prowadzić tam, gdzie sól wydobywano. Stanęła nad ciemnym szybem i pierścień zaręczynowy do niego wrzuciła.
Niebawem Kinga poślubiła Bolesława i zamieszkała w zamku królewskim na Wawelu. Wyznała mężowi, iż pierścień zaręczynowy zagubiła, ale wie, gdzie go odnaleźć.
Potem udała się z młodym księciem do Wieliczki i tam poprosiła górników, żeby głęboką studnię we wskazanym miejscu wykopali. Zabrali się górnicy do pracy, zagłębiali si coraz bardziej w ziemię. A kiedy górnicy wydobyli na zewnątrz odłupaną szarą bryłę, twardą niczym skała, wykrzyknęli zdumieni:
- Toż to nie kamień! To sól! Prawdziwa sól!
- Rozkruszcie ją! - rzekła Kinga.
Gdy to uczyniono, z solnej bryły wypadł błyszczący pierścień zaręczynowy, który w swej dawnej ojczyźnie do szybu wrzuciła.
- Mnie przyniósł on szczęście - powiedziała do męża. - A tej ziemi sól, której starczy na wieki całe.

1. Zamieszczony powyżej tekst to

1. mit.
2. legenda.
3. powieść.
4. baśń.

2. Słowa: Nie chciała ona jednak ani srebra, ani złota, wypowiada

1. król.
2. książę.
3. narrator
4. autor.

3. Kinga udała się z młodym księciem do Wieliczki, aby

1. poznać miejscową ludność.
2. przyjrzeć się pracy górników.
3. wskazać położenie złoża soli kamiennej.
4. wrzucić pierścień zaręczynowy do szybu.

4. Które zdanie zawiera porównanie?

1. Sól, której starczy na wieki całe.
2. Przygotował córce bogate wiano.
3. Wydobyli bryłę, twardą niczym skała.
4. Wypadł błyszcący pierścień zaręczynowy.

5. Hasło Kinga można znaleźć w encyklopedii między hasłami

1. kimono i kineskop.
2. kinetyka i kinkiet.
3. kierat i kierpce.
4. klimat i klinika.

Hutnictwo i wydobycie surowców naturalnych w Polsce za Kazimierza Wielkiego
(dotyczy zadań 10. i 11.)

6. W czasach Kazimierza Wielkiego ośrodkiem wydobywania soli była Wieliczka, a także:

1. Stara Sól, Olkusz, Iłża.
2. Bochnia, Chęciny, Rogoźno.
3. Drohobycz, Bochnia, Stara Sól.
4. Drohobycz, Lwów, Swoszowice.

7. W jakim kierunku od Poznania znajduje się Wieliczka?

1. Południowo - wschodnim.
2. Południowo - zachodnim.
3. Północno - wschodnim.
4. Północno - zachodnim.

8. Na mapie odległość z Lwowa do Wieliczki wynosi 5 cm. Odległość w terenie między tymi miastami wynosi 300 km. Jaka jest skala tej mapy?

1. 1 : 6 000 000
2. 1 : 1 500 000
3. 1 : 600 000
4. 1 : 150 000

9. Za czasów Kazimierza Wielkiego następował rozwój kopalni soli, ponieważ

1. sprzedaż soli przynosiła duże zyski.
2. chciano zachować sól dla przyszłych pokoleń.
3. sól była wtedy podstawowym środkiem płatniczym.
4. sól była jedynym bogactwem naturalnym w Polsce

10. Wykopaliska w okolicach Wieliczki świadczą o tym, że sól uzyskiwano tam już około 3500 roku p.n.e. Od tego czasu minęło około

1. 1500 lat.
2. 3300 lat.
3. 3700 lat.
4. 5500 lat.

11. W 1994 roku produkcja soli w Polsce wyniosła 4 milionów ton, z czego produkcja kopalni w Wieliczce stanowiła około 3%. Ile soli wyprodukowanej w 1994 roku pochodziło z Wieliczki?

1. Około 120 tysięcy ton.
2. Około 12 tysięcy ton.
3. Około 120 ton.
4. Około 12 ton.

12. Które z wypowiedzi ma przenośne znaczenie?

1. Wydobywać sól w kopalni.
2. Ważyć sól na wadze.
3. Posypać coś solą.
4. Być solą w oku.

13. Kryształ soli ma kształt sześcianu. Która figura przypomina kryształ soli?

14. Rysunek przedstawia jeden ze sposobów odzyskiwania soli z roztworu. Jest to

1. destylacja.
2. przesiewanie.
3. przesączanie.
4. odparowywanie.

15. Która substancja powinna być oznaczona poniższym symbolem?

1. sól jodowana.
2. Sól warzona.
3. Kwas solny.
4. Roztwór soli.

Na podstawie: www.kopalnia.pl

16. Zwiedzając kopalnię, należy ubrać się ciepło, ponieważ temperatura na dole kopalni

1. ma duże wahania.
2. jest bliska zeru.
3. wynosi +14^oC
4. wynosi -14^oC

17. W kopalni turyści nie mogą korzystać z

1. kompasu.
2. kamery.
3. lornetki.
4. latarki.

18. W kopalni znajduje się barierka zabezpieczająca. Jej fragment przedstawiony na schemacie wykonany jest z 3 słupków i 8 prostokątnych elementów. Kowal ma wykonać barierkę o takim samym wzorze, ale z 6 słupkami. Ile prostokątnych elementów musi przygotować?

1. 16
2. 20
3. 24
4. 40

19. Muzeum Żup Krakowskich w Wieliczce organizuje lekcje muzealne. Na których zajęciach można poznać metody otrzymywania soli?

1. Największa na świecie kolekcja kopalnianych kieratów konnych.
2. Sposoby pozyskiwania soli w Polsce i na świecie.
3. Legendy i wierzenia dawnych górników.
4. Wieliczka w starej fotografii.

20. W którym miesiącu można kupić tańszy bilet?

1. We wrześniu.
2. W styczniu.
3. W marcu.
4. W lipcu.

Jeżeli na początku podałeś swoje imię (jeżeli nie wpisałeś swego imienia to wróć na początek!) i chcesz zobaczyć wyniki, naciśnij przycisk Sprawdź, jeżeli chcesz rozwiązać jeszcze raz - przycisk Wyczyść!